Eda Davasında Tespit İstenebilir Mi? İşte Bu Sorunun Cevabını Mizahi Bir Şekilde Arayalım

Herkesin hayatında bir dönem vardır, biraz karmaşık, biraz da tedirgin edicidir. Evet, yanlış duymadınız, burada “Eda davası” diyorum. Hani şu, sürekli sosyal medyada gördüğümüz, en yakın arkadaşının başına gelen bir olaymış gibi kendi hayatımıza entegre ettiğimiz davalar var ya, işte o tip bir dava. Bu yazıda, “Eda davasında tespit istenebilir mi?” sorusunu hem ciddi hem de eğlenceli bir şekilde ele alacağız. Hem de kendi hayatımdan, İzmir sokaklarında gezerken yaşadığım komik bir anekdotla.

“Tespit İstemenin” Tam Zamanı

Bir gün, öğle tatilinde arkadaşım Baran’la oturmuş, çayımlanıyordum. İşin özü, Baran’da biraz bir şeyler eksikti. Hem kendi halinde, hem de sürekli bir şeyler sorgulayan, ama bir türlü tam anlamadığımız bir adamdı. Bu sefer de “Eda davasında tespit istenebilir mi?” diye bir soru atmıştı ortaya.

Baran: “Ya, mesela Eda davasında tespit istenebilir mi? Şimdi bak, birinin, ‘Benim suçum değil!’ dediği zaman, hani o meşhur tespitler yok mu, onları istesek olur mu?”

Ben bir yudum çay içip gülümsedim. Baran, gerçekten hiç anlamıyor bu işleri ama bu soruyla en iyi müzik grubunun konserinde yerini bulmuş gibiydi. O kadar derin bir soru ki, sanki bir avukat gibi “tespit istenebilir mi?” sorusunu sormak, bir yargıcın salonda “Gerekli tespitler yapılmıştır” demesiyle aynı derecede anlamlı!

İçimden bir ses: “Evet, Eda davasında tespit istenebilir mi? Şu an cidden bunu mu soruyoruz? Eda davaları da tam böyle işler zaten; net, ama eğlenceli.”

Tespit Nedir, Neyin Tespiti?

Şimdi, hemen duralım ve Eda davasının ne olduğunu biraz daha açalım. Eda, aslında bir arkadaşımın ismi değil. Anlayacağınız, “Eda davası” dediğimiz şey, hepimizin hayatta zaman zaman karşılaştığı, büyük ihtimalle başımızı belaya sokan sorunların genel adı. Hani şu, “Bunu yapmadım!” dedikten sonra devreye giren, daha da önemlisi mahkemeye taşınan her türlü durum.

Tespit ise, her şeyin başıdır. Bir şeyin tespiti, basitçe “doğruyu” bulmaya yönelik yapılan bir araştırmadır. Tespit edilecek şey; sözler, davranışlar, hatta bazen buzdolabındaki çikolatalar olabilir. Yani Eda davasında tespit istenebilir mi? Bu, aslında davanın doğasına göre değişir. Eğer tespit edilmesi gereken bir durum varsa, kesinlikle istenebilir. Ancak her durumda bu işler o kadar eğlenceli ve basit olmaz.

İçimden bir ses: “Ama ben bu tespit meselesini böyle basitleştirerek Baran’a anlatamam. O kadar derin bir şey ki!”

Eda Davasında Tespit İstemek: Adalet Arayışı mı, Yoksa Komik Bir Durum mu?

Eda davasında tespit istenebilir mi sorusuna gelince… İşin açıkçası, her davada olduğu gibi burada da tespit istemek, şayet davanın doğru ve sağlam bir temele dayanıyorsa yapılabilir. Ama tespit meselesi, her zaman ciddi değildir. Mesela, “Eda’cığım, sen bu tatlıyı yaparken ellerine ne oldu?” diye sormak da bir tespit olabilir, o kadar. 🙂

Tabii ki işin şaka kısmı. Çünkü normalde tespitler, mahkemelerde ciddi anlamda delilleri, bilgileri belirlemek için yapılan bir işlem. Her şeyin doğruluğunun ve güvenliğinin sağlanması için gereken bir prosedürdür. Ama bazen öyle anlar oluyor ki, olaylar öyle bir noktaya geliyor ki, “Eda davalarında tespit istenebilir mi?” sorusunu sorgulamak bile başlı başına bir komediye dönüşüyor. Mesela, “Eda, sen o gün doğru söyledin mi?” gibi sorgular gündeme geliyor. Bir de ona “tırnak içi deliller” ekliyoruz.

İç sesim: “Ya bir de tespit istemek, gerçekten soru işaretleri yaratıyor. Hani bazı konular vardır, işin içine girince gülüp geçersin. Ama Eda davasında tespit istenebilir mi sorusunun cevabını bulmak da bazen zor.”

Gerçekten Tespit İstemek Gerekli Mi?

Baran’la sohbetin ilerleyen dakikalarında aslında neyi sorguladığımı fark ettim. Hani “Eda davasında tespit istenebilir mi?” sorusu, tam anlamıyla işin ciddiyetini de tartışmaya açıyordu. Her davada tespit istenmesi gerekmez. Çünkü bazen tespit, gereksiz yere işleri karmaşıklaştırabilir. Yani davada, durumu netleştirmek yerine, daha da karmaşıklaştırmak istemeyebilirsiniz.

Mesela, Eda’nın tavırlarını anlamaya çalışırken, tespit istenmesi o kadar gerekli olmayabilir. “Eda gerçekten bu işte suçlu mu?” sorusunun cevabı, her zaman tespitle bulunmaz. Bazen daha çok gözlemler, düşünceler ve hisler devreye girer.

Baran: “Peki, ya tespit istenmezse? Yani hani, sen de olsan bu durumda ne yapardın?”

Ben, gözlerimi devirdim ve Baran’a bakarken içimden bir ses: “Bu soruyu yine bana soruyor. Bir şeye takılmak ne kadar güzeldi. Tespit filan, neyse, boş ver…”

Sonuç: Eda Davasında Tespit İstenebilir Mi? Evet, Ama…

Sonuçta, Eda davasında tespit istenebilir mi sorusunun cevabı, hukuki bir durum. Gerçekten davanın doğasına göre, ve tabii ki yaşadığınız olayın ciddiyetine göre, tespit yapılabilir. Ama bazen işler o kadar derinleşir ki, “Eda, gerçekten doğruyu mu söyledi?” sorusu komik bir hale gelebilir. Geriye bakıp, bu meseleye gülmek belki de en sağlıklısı. Hayatın her yönü tespitlerle dolu ama bazen bazılarının, gerçekten tespit edilmesine gerek yoktur.

Bir sonraki Eda davasında, belki de sadece gülüp geçmek yeterlidir. Ne de olsa bazen tespitler, biraz fazla ciddiye alınmış olur.